“De wind in de zeilen hebben”

De werf van Balk vormt in Elburg nog steeds een begrip. De familie Balk was een familie van timmerlieden en was al betrokken bij de scheepsbouw op de eerste scheepshelling. Deze werd in 1787 aangelegd ‘aan de noordkant van de haven naast het oude hellingtje’. Op 8 mei 1802 kocht Sijbrand Balk voor € 1000,- deze helling met timmerschuur. Die later werd verplaatst naar de lokatie waar nu ‘De Hellige’ staat. Zeven generaties Balk hebben hier hun vak uitgeoefend. In de hoogtijdagen van de Zuiderzeevisserij werden er hoofdzakelijk reparatiewerkzaamheden en hellingbeurten verricht. Maar er zijn ook enkele nieuwe schuiten gebouwd. Een aantal bonzen, pluutjes, punters en kubbeboten. Voor veel Elburger vissers was de werfschuur van Balk vaak een ontmoetingsplaats. Wanneer de werfbaas aan het werk was, werd hij regelmatig omringd door een groepje vissers, die belangstellend toekeken.

Een nieuw thuis

Vanaf 1996 had de Botterstichting de beschikking over het terrein op de Oude Bleek, ze knapten het zelf op en plaatsten een grote romneyloods waar een botter naar binnen kon voor het onderhoud. Bijna veertien jaar was dit de plaats waar de botters werden onderhouden en de vrijwilligers samen kwamen. In 2007 was de Botterstichting bezig met het ontwikkelen van een plan om op de Oude Bleek een soort kleine ‘Batavia-werf’ te bouwen. Met meer ruimte voor het restaureren van botters, en meer toegankelijk voor de bezoekers van Elburg. Tijdens de onderhandelingen met de gemeente ontstond er plotseling een geheel nieuwe situatie; werkbaas Daan Balk maakte bekend dat hij naar Urk vertrok met zijn scheepswerf om meer ruimte te hebben en aan dieper water te zitten. De Botterstichting kreeg nu een unieke kans. Een botterwerf aan de haven op een historische plek.

Grootse resultaten

In 2008 tijdens het Botterweekend begon de sloop van de bestaande scheepswerf en startte de bouw van de nieuwe werf op de fundamenten van de oude, maar dan wel een die eruit ziet alsof hij er al eeuwen stond. De realisatie van dit project in zo’n korte tijd was zeker ook in financiële zin een topprestatie, alle registers werden opengetrokken en vele acties ondernomen om dit unieke project te laten slagen. Twee jaar later, tijdens het Botterweekend in 2010, werd de vernieuwde werf heropend door prinses Margriet. ‘De Hellege’ is een multifunctioneel gebouw geworden, waar botters kunnen worden gerestaureerd, waar een Leerbedrijf is ondergebracht en waar een museum is ingericht waar het publiek alles te weten kan komen over botterbouw en het visserijverleden van Elburg. In 2012 verwierf de Botterstichting met ‘de Hellege’ zowel de vakprijs als de juryprijs voor het project in Gelderland dat een opvallende en positieve bijdrage levert aan de leefomgeving. De Botterstichting heeft met deze nieuwe werf nog meer mogelijkheden gekregen om vorm en inhoud te geven aan de maatschappelijk-culturele rol die de stichting in Elburg heeft opgebouwd.

Onderhoud

De mogelijkheden die de stichting met deze werf heeft zijn zeer uitgebreid. Elke winterseizoen kunnen alle botters een onderhoudsbeurt krijgen. In de grote hal kunnen twee botters achter elkaar liggen en de kleine hal is gereserveerd voor het Leerbedrijf en heeft ruimte voor één botter. Op de buitenhelling is er de mogelijkheid om een botter op het droge te trekken. En een botenlift maakt het mogelijk om een botter uit het water te hijsen en binnen in de grote hal te plaatsen.

Mogelijkheden voor particuliere booteigenaren

Naast het onderhoud dat wij zelf verrichten aan onze botters, is er ook de mogelijkheid voor particulieren om hun historische vaartuig op de werf te (laten) onderhouden of repareren in de loodsen of op de helling. Het onderhoud kan zowel in de winter als in de zomer worden uitgevoerd. Sponsoren, donateurs en vrijwilligers kunnen tegen een gereduceerd tarief gebruikmaken van de faciliteiten van de Botterstichting. Informeer naar de mogelijkheden en tarieven bij onze hellingbaas via onderhoud@botterselburg.nl

De Hellege herbergt:

  • een museum
  • een timmerwerkplaats met diverse houtbewerkingsmachines
  • een werkplaats voor het onderhoud aan onze scheepsmotoren
  • een grote loods voor het restaureren van twee botters
  • een loods voor het Leerbedrijf
  • een kantine met terras aan het water
  • een bestuurskamer
  • een vrijwilligersruimte
  • een opslagruimte voor de materialen
  • een buitenhelling
  • een botenlift
  • twee ligplaatsen voor de botters

Het is ook mogelijk onze sfeervolle locatie te huren voor bijvoorbeeld trainingen of vergaderingen. Neem voor meer informatie contact op met: boekingen@botterselburg.nl